عرق خار مریم

گیاه خار مریم یا مارتیغال با نام علمی marianum Silybum از رده دولپه‌ای‌ها، راسته گل‌مینا و تیرهٔ کاسنیان می‌باشد. خار مریم از بوته‌هاى خاردار است که به فارسى حرشف مریمى و در کتب طب سنتى و به عربى سلبین یا شوکه ابراهیم آمده است. امروزه از گیاه خار مریم برای پیشگیری و درمان اختالالتی همچون نارسایی کبد، کبد چرب غیرالکلی، دیابت، بیماریهای عفونی، خونی و پوستی استفاده می‌شود. همچنین از گیاه خار مریم در موارد معتددی برای مقابله با سرطان استفاده می‌شود. در گذشته خار مریم در پزشکی سنتی به عنوان یک پاک‌کننده درونی، سم زدا، نرم‌کننده کبد و مقوی برای کیسه صفرا شناخته می‌شده است.

خار مریم به خاطر ارزش دارویی اثبات شده‌اش در بین سراسر مردم جهان به عنوان نوعی غذا نیز مصرف می‌شده‌، ریشه‌های این گیاه را می‌توان به‌طور خام یا جوشانده به همراه کره یا کباب شده خورد، شاخه جوان آن را می‌توان تا ریشه برید و آن را آب‌پز نموده و مصرف کرد. در ایام قدیم شاخه‌های خاردار تازه دور گل این گیاه را همانند کنگر فرنگی می‌خورده‌اند. همچنین ساقه این گیاه را می‌توان بعد از پاک کردن، برای رفع تلخی در طول یک شب در آب خیساند و آن را به صورت استفاده در خورشت مصرف کرد. برگ‌های این گیاه را نیز می‌توان اول از خارها پاک نمود و به عنوان یک جایگزین برای اسفناج مصرف کرد یا می‌توان به صورت خام آن را به سالاد اضافه نمود.

خواص عرق خار مریم

در طب سنتی ایرانی گیاه خار مریم با عنوان حرشف بری معرفی شده که در درمان بیماری‌های کبد، صفرا و اختالالت پوستی، ورم، تقویت هضم مورد استفاده دارد؛ امروزه در مطالعات بسیاری، اثرات این گیاه بررسی شده است و خواصی همچون درمان بیماریهای کبدی، کلیوی، پوستی، کنترل قند خون و متابولیسم چربیها، تقویت سیستم ایمنی و اثرات ضدسرطان آن به اثبات رسیده است. در حال حاضر این گیاه در اشکال مختلف مانند قرص، عرق، شربت و پماد در بازار دارویی موجود است.

در کتاب الحشائش دیسقوریدوس که از منابع طب سنتی است، این گیاه با نام حرشفبری و با تصویر خار مریم معرفی شده، خواص و نام‌های دیگر آن نیز مشابه با دیگر منابع طب سنتی ایرانی آورده شده است. این گیاه دارای اثرات مختلفی همچون درمان بیماری‌های کبد، کیسه صفرا، اختالالت پوستی، درمان ورم، دفع رطوبت و بلغم لزج، تقویت هضم معدی، گرم کردن کلیه‌ها و تقویت توان جنسی، افزایش تعریق و رفع بوی بد بدن برای این گیاه می‌باشد.

حکمای طب سنتی ایرانی، گیاه خار مریم را برای پاکسازی و رطوبت زدایی مفید می‌دانند. مصرف موضعی خار مریم برای بیماری پوستی قوبا که از دیدگاه طب سنتی ایرانی قوبا یک بیماری پوستی است که علایمی شبیه پسوریازیس دارد و خوشبو کردن بدن مفید است. مصرف جوشانده آن نیز بر روی سر در درمان شپش مؤثر است. از این گیاه در رفع توده‌های بدن و ورم‌های صلب که از دیدگاه طب سنتی ویژگیهای برخی از ورمهای صلب، مشابه توده‌های سرطانی است. به صورت موضعی نیز استفاده می‌شده و می‌شود.

عرق خار مریم برای چی خوبه

عرق خار مريم در درمان اختلالات كبدی و صفراوی استفاده م‌شود. عصاره بذر اين گياه دارويی كه به نام سيليمارين معروف است كبد را در برابر انواع مسمومیتها از جمله قارچ آمانيتا، استامينوفن و الكل محافظت می‌کند. سيليمارين شامل مجموعهای از فلاونوييدها، فلاونوليگنانها و ديگر تركيبات متعدد با خواص آنتياكسيداني، ضدالتهابی و افزایش دهنده گلوتاتيون سلولی است. گزارش مطالعات متعددی حاكی از آن است كه سيليمارين پيشرفت سرطان كبد و پروستات را مهار، كليه را در برابر مسموميتها از جمله داروی سيسپلاتين محافظت و موجب كاهش قند خون در بيماری ديابت نوع دوم می‌شود. در استفاده طولانی مدت هيچگونه عوارض جانبی نداشته و منع مصرفی در كودكان، زنان حامله و شيرده براي اين داروی گياهی گزارش نشده است.

طبع عرق خار مریم

بر اساس جستجوها و یافته‌های موجود در منابع معتبر داروشناسی طب سنتی ایرانی و طبق توصیفات ریختشناسی در مکتب طب ایرانی، گیاه خارمریم معادل با گیاه  حرشفبری کبیر معرفی شده است و از نظر طبیعت در منابع طب سنتی، مزاج یا طبع عرق خارمریم در درجه دوم گرمی و درجه اول خشکی عنوان شده است. مردمان جنوب ایران (منطقه دهکویه گراش، لار و …) کاسه دان به همراه دانه‌های این گیاه را به ترشی نیز تبدیل می‌نمایند. طبع یا طبیعت عرق گیاه خار مریم گرم است و خواص دارویی بیشماری دارد، درمان ناراحتی های کبد و خنثی کردن مسمومیت قارچ سمی از خواص عرق خار مریم است. برای خرید اینترنتی عرق خارمریم و دیگر عرقیات گیاهی به فروشگاه اینترنتی نارمشک سربزنید.