طبع و خواص شلغم
آخرین باری که هوس شلغم کردید کی بود؟ هیچ وقت!؟ اکثر ما اصلا اشتهایی به این سبزی ریشه‌ای نداریم. اما چنان تاثیری برای سلامتی دارد که به هیچ وجه نباید از آن غافل شد. از قدیم الایام در رسم و رسوم ما وقتی فردی سرما می‌خورد خانواده برایش شلغم طبخ می‌کردند؛ چرا که این سبزی حکم کیمیا را دارد و به علت خواص ضد میکروبی که دارد می‌تواند میکروارگانیسم‌های متفاوتی را از بدن خارج کند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود.
می‌توانید در این مطلب موارد زیر را بخوانید:
- خواص شلغم
- طبع شلغم
- شلغم و سرماخوردگی
- شلغم و قوای جنسی
- مربای شلغم
- شلغم بهترین مدر گیاهی
- مصلح شلغم
- طرز تهیه ترشی شلغم
شلغم چیست
شلغم در خانواده سبزیجاتی نظیر کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم برگ و خردل قرار می‌گیرد.
خواص شلغم
این سبزی قوی‌ترین آنتی بیوتیک طبیعی و گیاهی است که خواص فراوانی برای سلامت بدن ما دارد. حتما در فصل‌های سرد سال شنیده‌اید که توصیه می‌کنند برای رهایی از سرماخوردگی و پیشگیری از بیماری‌های فصل، شلغم بخورید. بسیاری از افراد طعم آن را دوست ندارد ولی اگر از خواص بی‌نظیر آن آگاه شوند، برای خوردن آن لحظه شماری می‌کنند.
ارزش غذایی شلغم
ارزش غذایی یک وعده (100 گرم) آن به شرح زیر است:
- کالری: ۲۸
- فیبر: ۲ گرم
- پروتئین: ۰.۹ گرم
- کربوهیدرات: ۶ گرم
- چربی: ۰.۱ گرم
- سدیم: ۶۷ میلی‌گرم
- پتاسیم: ۱۹۱ میلی‌گرم
- ویتامین ث: ۳۵٪ درصد نیاز روزانه (DV)
- آهن: ۱٪ درصد نیاز روزانه (DV)
- منیزیم: ۲٪ درصد نیاز روزانه (DV)
شلغم برای معده و روده
مصرف منظم شلغم به تقویت معده، روده و هضم مناسب کمک می‌کند زیرا خواص ضد میکروبی دارد و سرشار از فیبر است. به طور سنتی از این سبزی برای درمان بیماری‌های مختلف دستگاه گوارش استفاده می‌شود. ثابت شده است که شلغم با هلیکوباکتر پیلوری، که عامل زخم معده است، مبارزه می کند. هلیکوباکتر پیلوری گونه‌ای از باکتری هلیکوباکتر و شایع‌ترین موجود ذره‌بینی است که انسان‌ها را در بُعد جهانی مبتلا به عفونت ساخته است.
شلغم برای سرطان
شلغم حاوی چندین ترکیب گیاهی مفید است که خواص ضد سرطانی دارد. شلغم علاوه بر محتوای بالای ویتامین C که به جلوگیری از رشد و گسترش سلول‌های سرطانی کمک کند، سرشار از گلوکوزینولات است.
گلوکوزینولات‌ها گروهی از ترکیبات گیاهی فعال زیستی هستند که فعالیت آنتی اکسیدانی دارند، به این معنی که اثرات تحریک کننده سرطان ناشی از استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهند. مطالعات متعدد مصرف بالاتر گلوکوزینولات‌ها را با کاهش خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان‌های ریه، کولون و رکتوم مرتبط دانسته‌‌اند.
علاوه بر این، شلغم حاوی مقادیر بالایی از فلاونوئیدها (عمدتاً آنتوسیانین‌ها) نوع دیگری از آنتی اکسیدان با اثرات ضد سرطانی اثبات شده است. آنتوسیانین‌ها در میوه‌ها و سبزیجات آبی و بنفش مانند شلغم وجود دارند و خوردن آنها با میزان کمتر بیماری‌های مزمن و دژنراتیو مرتبط است.
شلغم و پوکی استخوان
ویتامین K و کلسیم موجود در برگ شلغم به جلوگیری از پوکی استخوان و قوی نگهداشتن استخوان‌بندی کمک می‌کند. یک فنجان ۵۵ گرمی شلغم خام حاوی ۱۳۸ میکروگرم ویتامین K است که بسیار بیشتر از نیاز روزانه است. شلغم حاوی بالاترین میزان کلسیم در هر گرم از هر میوه یا سبزی است. ویتامین A، فسفر و منیزیم هم سلامت استخوان‌ها را تقویت می‌کنند و در برگ شلغم وجود دارند.
شلغم در طب سنتی
بیخ شلغم که مانند غده زیرزمینی است نیز از نظر غذائیت، کثیرالغذاست. زیرا بعد از عمل هضم، خلط خون بسیاری از آن حاصل می‌شود، بر خلاف برگ آن که خلط خون کمی تولید می‌کند. از خاصیت‌های متفاوت در برگ و بیخ شلغم، هم کسانی که نیازمند تولید خلط خون زیاد هستند- مانند ناقهین- و هم کسانی که نیازمند خلط خون کم هستند- مانند افراد مبتلا به امتلای خونی- می‌توانند به ویژه در سرماخوردگی‌ها استفاده کنند.
طبع شلغم
مصلح شلغم
مصلحات یعنی دفع زیان کننده‌های شلغم: حکما، برای رفع مضرات شلغم، زیره و شیرینی‌ها را به عنوان مصلحات شلغم بیان کرده‌اند. بنابراین اگر همراه شلغم یا روی شلغم زیره پاشیده شود یا با شیرینی میل شود، دچار مضرات آن نخواهد شد.شلغم و قوای جنسی
ولی اشکال این نوع روش پخت، آن است که به این ترتیب شلغم، قلیل النضج و جشاء آور می‌شود یعنی سبب بروز آروغ در فرد می‌شود. زیرا خمیر مانع از تحلیل ریاح شلغم می‌شود. با این وجود، شلغمی که به این روش پخته می‌شود، در تقویت باه، از ترشی شلغم قوی تر است.
شلغم بهترین داروی گیاهی مدر
برای این منظور یک روش این است که شلغم را رنده می‌کنند و کمی فلفل سیاه به خاطر اصلاح نفخ ناشی از شلغم به آن اضافه و میل می‌کنند. این عمل بسته به نوع سنگ و مقدار حجم سنگ و با توجه به مکان سنگ باید انجام شود. بنابراین برای این منظور بهتر است با مشورت پزشک معالج از شلغم استفاده شود.
شلغم برای سرماخوردگی
این طبیخ شلغم فوق العاده مفید سینه است. طبیخ شلغم دفع نفث(خلط سینه) را تسهیل می‌کند، سرفه را آرام می‌کند و برای درمان سرماخوردگی دارویی کارساز است. همچنین می‌توان شلغم را به صورت شربت تهیه کرد. برای تهیه شربت شلغم باید آب آن را با هم وزنش شکر روی حرارت ملایم پخت تا به قوام شربت رسد. از این شربت روزانه ۳ تا ۵ قاشق غذاخوری میل شود. این شربت مانند طبیخ شلغم که بیان شد برای زکام سرماخوردگی و حتی درد لوزتین و ورم آنها بسیار مفید است.
مضرات شلغم
مربای شلغم
ترشی شلغم
مقدار دلخواه شلغم نازک و بی ریشه را بشویند و به قطعات دلخواه ببرند و داخل ظرف شیشه‌ای بریزند. سرکه انگوری خانگی بسیار تند (به مقدار کافی) و به دلخواه خردل یا سایر چاشنی ها را (به مقدار کم) به آن اضافه کنند. در ظرف را ببندند و بگذارند برسد. چنانچه بخواهند بسیار جالی و مقطع اخلاط لزج و غلیظ شود باید ادویه جالیه و مقطعه بر آن اضافه کنند.
آموزش سوپ شلغم
با مقدار موادی که در این دستور آشپزی برای شما آورده‌ایم می‌توانید برای ۴ نفر سوپ شلغم بپزید. در صورتی که می‌خواهید مقدار کمتر یا بیشتری سوپ شلغم تهیه کنید کافیست مقدار مواد را کمتر یا بیشتر کنید.
- هویج ۳ عدد
- آب مرغ ۲ لیوان
- شلغم ۲۵۰ گرم
- جعفری ۵۰ گرم
- جو پرک نصف لیوان
- کرفس ۱۰۰ گرم
- لیمو ترش ۲ عدد
- نمک و فلفل سیاه به میزان لازم
برای شروع آب مرغ را در قابلمه بریزید، روی حرارت ملایم قرار داده و آرام جو پرک را به آن اضافه کنید، اجازه دهید ۱۵ الی۲۰ دقیقه جو پرک در آب مرغ بپزد. (در قابلمه را نبندید، زیرا ممکن است جو سر برود.) حالا هویج‌ها را رنده کنید و یا روی تخته، نگینی خرد کنید، کرفس را هم روی تخته خرد کنید.
حالا هویج و کرفس خرد شده را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید و مقداری فلفل را به ترکیبات اضافه کنید. شلغم‌ها را نیز روی تخته نگینی کنید و به محتویات داخل قابلمه اضافه کنید. صبر کنید تا این مواد با حرارت کم خوب پخته شده و به قوام سوپ برسد. هر وقت شلغم‌ها نرم شد، وقت اضافه کردن جعفری است، ۱۰ دقیقه بعد از اضافه کردن جعفری سوپ شلغم ما آماده است. نوش جان
منبع: بخش عمده این نوشته برگرفته از کتاب داروهای آبدست طبیب در مکتب طب ایرانی تالیف استاد محمد عبادیانی است.
نظرات بازدیدکنندگان